Quạt điều hòa bị rò điện, nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Quạt điều hòa của bạn đang gặp sự cố về rò rỉ điện, đây là tình trạng rất nguy hiểm và có thể ảnh hưởng đến tính mạng. Vậy đâu là nguyên nhân và làm thế nào để khắc phục? Xem ngay bài viết dưới đây nhé!

1Dấu hiệu nhận biết quạt điều hòa bị rò điện

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu quạt điều hòa rò điện là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn. Một số biểu hiện thường gặp bao gồm:

• Cảm giác bị giật nhẹ (tê tay): Khi chạm vào vỏ nhựa hoặc các bộ phận kim loại (nếu có) của quạt, bạn cảm thấy tê tay. Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất cho thấy quạt điều hòa bị nhiễm điện ra vỏ.
• Bút thử điện báo đỏ: Sử dụng bút thử điện kiểm tra quạt ở các vị trí nghi ngờ trên vỏ máy, nếu bút sáng lên, chắc chắn đã có rò điện.
• Có mùi khét: Quạt điều hòa có mùi khét thường do chập điện bên trong các linh kiện như motor, mạch điện, gây nên rò rỉ.
• Aptomat (CB) nhảy: Nếu hệ thống điện nhà bạn có lắp aptomat chống giật (RCCB/RCBO), thiết bị này có thể tự động ngắt khi phát hiện dòng rò.
• Quạt hoạt động bất thường: Quạt đột ngột dừng, chạy chập chờn kèm theo các dấu hiệu trên cũng là một cảnh báo.

2Nguyên nhân phổ biến khiến quạt điều hoà bị rò điện

Hiểu rõ nguyên nhân quạt điều hòa rò điện giúp bạn có hướng xử lý phù hợp. Dù hầu hết quạt điều hòa hiện nay có vỏ nhựa cách điện, sự cố vẫn có thể xảy ra từ các bộ phận bên trong:

• Do ẩm ướt: Môi trường ẩm thấp hoặc nước vô tình bắn vào bên trong quạt (đặc biệt là khu vực động cơ, bảng mạch điện quạt điều hòa) là nguyên nhân hàng đầu. Độ ẩm cao làm giảm khả năng cách điện của vật liệu, gây chạm chập.
• Hỏng motor hoặc bơm nước: Motor quạt hoặc bơm nước bị ẩm, nước ngấm vào các cuộn dây hoặc điểm nối gây sửa motor quạt điều hòa bị chạm mát. Đây là trường hợp rò điện nguy hiểm.
• Dây điện bị hở, đứt, hoặc bị chuột cắn: Dây dẫn điện bên trong hoặc dây nguồn bị chuột cắn, bị mòn lớp vỏ cách điện do sử dụng lâu ngày hoặc bị gấp gãy trong quá trình di chuyển, vệ sinh.
• Hỏng tụ điện hoặc linh kiện trên bo mạch: Tụ điện bị phồng, nổ hoặc các linh kiện điện tử khác trên bo mạch điều khiển bị lỗi có thể gây rò điện.
• Lỗi từ nhà sản xuất: Dù hiếm gặp, nhưng lỗi lắp đặt hoặc chất lượng linh kiện không đảm bảo từ ban đầu cũng có thể là nguyên nhân.

3Mức độ nguy hiểm và các bước xử lý khẩn cấp khi phát hiện rò điện

Quạt điều hòa bị rò điện rất nguy hiểm. Dòng điện rò rỉ, dù ban đầu chỉ gây tê nhẹ nhưng nếu không được xử lý có thể mạnh lên, gây điện giật nghiêm trọng, thậm chí tử vong, đặc biệt trong môi trường ẩm ướt của quạt điều hòa.

Các bước xử lý khẩn cấp:

• Ngắt nguồn điện ngay lập tức: Rút phích cắm của quạt ra khỏi ổ điện. Nếu không thể tiếp cận phích cắm, hãy ngắt aptomat (CB) tổng của khu vực đó hoặc của cả nhà.
• Tránh xa thiết bị: Không chạm vào quạt hoặc vùng nước xung quanh (nếu có) cho đến khi chắc chắn nguồn điện đã được ngắt hoàn toàn.
• Cảnh báo người khác: Thông báo cho mọi người trong nhà về sự cố để tránh tai nạn.
• Đánh giá tình hình: Sau khi đảm bảo an toàn, bạn mới tiến hành kiểm tra sơ bộ hoặc gọi nhân viên sửa chữa.

4Cách khắc phục quạt điều hoà bị rò điện an toàn

Trước khi tiến hành bất kỳ thao tác kiểm tra hay cách sửa quạt điều hòa bị rò điện nào, luôn nhớ đã rút nguồn điện và xả hết nước trong bình chứa của quạt.

Kiểm tra và xử lý dây nguồn bị đứt, hở

Dây nguồn là bộ phận dễ bị tổn thương. Hãy kiểm tra kỹ toàn bộ chiều dài dây nguồn xem có vết nứt, hở, dấu hiệu bị chuột cắn hay không.

• Trường hợp nhẹ: Nếu chỉ hở một đoạn nhỏ, bạn có thể sử dụng băng keo điện chuyên dụng quấn kỹ nhiều lớp.
• Trường hợp nặng: Nếu dây bị đứt nhiều đoạn, bị dập nát hoặc quá cũ, giải pháp an toàn nhất là thay thế toàn bộ dây nguồn mới đạt chuẩn.

Ngoài dây nguồn, kiểm tra cả các dây nối điện bên trong quạt (nếu bạn có hiểu biết cơ bản và cẩn thận tháo vỏ máy). Đảm bảo các mối nối chắc chắn và được bọc cách điện tốt.

Kiểm tra bơm nước và motor quạt

Bơm nước và motor là hai bộ phận thường xuyên tiếp xúc với hơi ẩm hoặc nước, dễ gây rò điện.

• Bơm nước: Bơm nước thường được đặt chìm trong nước. Nếu lớp vỏ nhựa của bơm bị nứt, hở hoặc gioăng cao su bị lão hóa, nước có thể ngấm vào động cơ bơm gây chạm chập. Nếu nghi ngờ bơm bị rò điện, tốt nhất nên thay thế bơm mới.
• Motor quạt: Kiểm tra xem motor có bị ẩm ướt, rỉ sét hay không. Việc sử dụng quạt liên tục ở công suất tối đa trong thời gian dài, thiếu bảo dưỡng định kỳ (tra dầu, làm sạch bụi bẩn) cũng khiến motor nóng lên, dễ bị chạm chập.
• Trường hợp motor bị cháy hoặc chạm mát nặng, cần sự can thiệp của thợ chuyên nghiệp để sửa motor quạt điều hòa bị chạm mát hoặc thay thế.

Kiểm tra bo mạch điều khiển

Bo mạch là trung tâm điều khiển của quạt. Nếu nước hoặc côn trùng xâm nhập vào bo mạch, hoặc linh kiện trên mạch bị lỗi, cháy chập cũng gây rò điện.

Việc kiểm tra và sửa chữa bo mạch đòi hỏi kiến thức chuyên môn cao. Bạn nên liên hệ trung tâm bảo hành hoặc thợ sửa chữa có kinh nghiệm.

Khi nào nên gọi thợ sửa chữa chuyên nghiệp?

Nếu bạn không có kiến thức chuyên môn về điện và cấu tạo của quạt điều hòa hoặc đã thử các bước kiểm tra cơ bản mà không tìm ra nguyên nhân, tuyệt đối không nên tự ý tháo lắp, sửa chữa sâu hơn.

Hãy liên hệ ngay với các trung tâm bảo hành chính hãng hoặc dịch vụ sửa chữa uy tín để được hỗ trợ. Chi phí sửa chữa sẽ phụ thuộc vào mức độ hư hỏng và linh kiện cần thay thế nhưng việc đảm bảo an toàn luôn là ưu tiên hàng đầu.

5Biện pháp phòng tránh quạt điều hoà bị rò điện hiệu quả

Để phòng tránh quạt điều hòa rò điện và đảm bảo an toàn khi sử dụng quạt điều hòa, bạn nên lưu ý những điểm sau:

• Vị trí đặt quạt: Đặt quạt ở nơi khô ráo, bằng phẳng, thoáng mát. Tránh những nơi ẩm thấp, gần nguồn nước hoặc dễ bị nước bắn vào.
• Vệ sinh định kỳ đúng cách: Vệ sinh lưới lọc bụi, bình chứa nước, tấm làm mát thường xuyên. Khi vệ sinh, đảm bảo đã rút điện, không để nước thấm vào động cơ và bo mạch. Sau khi vệ sinh, cần để các bộ phận thật khô ráo rồi mới lắp lại và sử dụng.
• Kiểm tra dây điện thường xuyên: Định kỳ kiểm tra dây nguồn, phích cắm xem có dấu hiệu bất thường không.
• Sử dụng nguồn điện ổn định: Đảm bảo ổ cắm, phích cắm chắc chắn, không bị lỏng lẻo. Sử dụng nguồn điện ổn định, tránh cắm chung quá nhiều thiết bị công suất lớn vào một ổ cắm.

Đặt quạt điều hoà Hòa Phát HPCF1-045 112W ở mặt đất phẳng

• Bảo quản khi không sử dụng: Nếu không sử dụng quạt trong thời gian dài, hãy xả hết nước trong bình, lau chùi sạch sẽ, để nơi khô ráo và có thể dùng vải che bụi.
• Nối đất cho quạt điều hòa: Nếu quạt có dây nối đất (thường là chấu thứ 3 trên phích cắm) và hệ thống điện nhà bạn có sẵn cọc tiếp địa, việc nối đất cho quạt điều hòa sẽ giúp triệt tiêu dòng điện rò ra vỏ, đảm bảo an toàn.
• Lắp aptomat chống giật (RCCB/RCBO): Lắp đặt aptomat chống giật cho đường điện tổng của gia đình hoặc cho ổ cắm riêng của quạt là một giải pháp an toàn hiệu quả. Thiết bị này sẽ tự động ngắt mạch khi phát hiện có dòng điện rò vượt ngưỡng an toàn.
• Không tự ý thay đổi kết cấu: Tránh tự ý sửa đổi các bộ phận của quạt nếu không có chuyên môn.

Quạt điều hòa Daikiosan DKA-05000G 180W

Hy vọng với bài viết trên bạn có thể tìm ra nguyên nhân và cách khắc phục cho quạt điều hòa khi có sự cố về điện. Nếu có thắc mắc hãy bình luận bên dưới bạn nhé!